Piet Mondriaan

In 1904 verhuisde Piet Mondriaan op aanraden van goede vriend Albert van den Briel naar Uden. Mondriaan zit dan in een crisisperiode en op aanraden van zijn vriend huurt hij medio januari 1904 een woonruimte (met atelier) in de Sint-Janstraat 27 in Uden die eigendom is van de Joodse vleeshandelaar Louis “Lewieken” van Zwanenbergh. Het huisje is helaas enkele jaren geleden afgebroken maar de straat is nog steeds te bezoeken. 

Mondriaan ondernam vele fietstochten met Albert en genoot van de rust. Na een jaar besloot hij terug te keren naar Amsterdam omdat hij de levendigheid van de stad miste en zijn werk niet goed verkocht in Uden. Op 27 januari 1905 vertrok hij met zijn hond Beppie, een gietijzeren kachel en vele aardappelen die hij cadeau kreeg van de boeren. Uden bleef voor Mondriaan een mooie herinnering. Mondriaan is later wereldberoemd geworden met zijn abstracte schilderijen van zwarte lijnen en gekleurde vlakken.

 

 

Het atelier van Piet Mondriaan

Omroep Brabant maakte in 2017 een nieuwsitem over het atelier van Piet Mondriaan in Uden. Het atelier is helaas niet meer te bezoeken maar de video geeft een goed beeld van hoe het altelier er destijds uitzag.

Duik in het verhaal van Piet Mondriaan - Bezoek de plekken waar hij woonde, schilderde, fietste en leefde

Sint Petruskerk

In april 1904 stuurde Mondriaan deze prentbriefkaart met de afbeelding van de Sint-Petruskerk in Uden aan de moeder van zijn vriend Albert van den Briel. Het markante silhouet van de Neo Romaans-Gothische kruisbasiliek beheerst tot vandaag de dag de Udense "skyline". 

 

Naar de Sint Petruskerk

Pentekening Lewieken

Medio januari 1904 huurt Piet Mondriaan een woonruimte (met atelier) in de Sint-Janstraat in Uden die eigendom is van de Joodse vleeshandelaar Louis “Lewieken” van Zwanenbergh. In 1904 maakt Piet Mondriaan een briefkaart met een niet erg flatterend portret van de joodse Louis van Zwanenbergh (1847-1916), het lijkt eerder op een karikatuur. 

In ieder geval schreef hij boven het portret niet de echte naam van Louis van Zwanenbergh, maar ‘Lewieken’; een lokaal gebruikte term die verwees naar het beroep van varkenshandelaar. Mondriaan signeerde het portret met (pseudo) Chinese tekens en schreef de naam van een rondreizende kruidendokter, To Ko Sai, eronder.

Mondriaan liet een groot aantal prentbriefkaarten van de afbeelding drukken. De vrouw van Van Zwanenbergh was hier niet blij mee: zij scheurde alle briefkaarten die ze kon bemachtigen door. Wat zou Mondriaan, die uitgesproken antisemiet was, met deze briefkaart bedoeld hebben? Het is in ieder geval het enige voorbeeld van een naar karikatuur neigende tekening van Mondriaan. Zover bekend bij de redactie van Explore Maashorst zijn er nog 2 originele exemplaren intact, waarvan één te bewonderen is bij uden archief. 

 

 
Naar Uden archief

De Sint-Janstraat

De Sint-Janstraat in het begin van de vorige eeuw, met links het tramstation en daarnaast de woning waar Piet Mondriaan een jaar lang woonde. 

Naar het voormalig woonhuis
De Sint-Janstraat in het begin van de vorige eeuw, met links het tramstation en daarnaast de woning waar Piet Mondriaan een jaar lang woonde.
(Het Uden-archief van Bressers)

Compositie 2

De plattegrond van het paviljoen, waar nu New York Pizza is gevestigd, op het Mondriaanplein is geïnspireerd op het schilderij "Compositie 2" van Piet Mondriaan.

Naar New York Pizza

Abstracte werk

Piet Mondriaan trok met zijn hond Beppie een jaar lang door de velden en akkers rond Uden. Hij bezocht boeren in Nistelrode en Dinther en schilderde het Brabantse plattelandsleven. Molens, boerderijen, koeien en schapen waren zijn onderwerpen. Mondriaan was toen een landschapsschilder, geïnspireerd door de Haagse School. In dit werk zijn duidelijk al de geometrische vormen te zien en te herleiden tot strakke (bijna abstracte) vormen. 

Uden bleef voor Mondriaan een mooie herinnering.

Monumenten in Maashorst - Maashorst heeft een rijk en bruisend cultureel aanbod